Je kent ze wel, van die honden die blèrend uitvallen naar elke hond die zij tegen komen. Dit vaak tot grote ergernis of schaamte van de eigenaar. Deze begint dan ook vaak ver van te voren de hond te waarschuwen: “Denk er om hoor! Gedraag je!” Het uitvallen aan de lijn kan zelfs zo erg worden dat men tegen de wandeling opgaat zien, waardoor er nog maar minimaal met de hond gewandeld wordt.

Agressie

Agressie is bedreiging of aantasting met geweld gericht tegen een ander individu of groep. Het bevat een heel scala aan gedragingen van subtiele lichaamshoudingen en gezichtsuitdrukkingen tot aan een gewelddadige aanval. Een hond die agressie vertoont kan heel zelfverzekerd zijn, maar de agressie kan ook voortkomen uit angst of onzekerheid. Een hond die angst-agressie vertoont ziet er heel anders uit dan een hond die zelfverzekerde agressie vertoont. Het goed “lezen” van de lichaamstaal van de hond is heel belangrijk om zijn motivatie tot de agressie te achterhalen.

Oorzaken

Onvoldoende socialisatie in zijn puppytijd kan de oorzaak zijn dat een hond zich niet sociaal gedraagt tegenover andere honden. Hierdoor heeft de hond zijn ‘eigen taal niet goed leren spreken’ of vind hij andere honden eng omdat hij er niet bekend mee is. Agressief gedrag zien we ook vaak bij honden die in hun jeugd zijn aangevallen door een andere hond. Vanuit zijn angst kan de hond een vooringenomen aanvalsgedrag ontwikkelen; de eerste klap is een daalder waard. Winnaarservaringen kunnen ervoor zorgen dat het asociale gedrag in stand blijft of verergerd. Wanneer de hond ‘wint’ (de andere hond loopt door), krijgt hij meer zelfvertrouwen. Zijn agressie is aangeleerd, omdat het zelfbelonend werkt. Hij slaagt er in de tegenstander te overbluffen en weg te jagen.
Ook kan het zijn dat de hond bestraft is terwijl de hond normaal contact maakte met een andere hond, maar dat dit verkeerd geïnterpreteerd werd door de eigenaar.

Verder kan een hond die onvoldoende onder appél staat ook makkelijk vervallen in ongewenst gedrag.
Daarnaast kan de eigenaar (onbewust) de hond aanmoedigen zich agressief te gedragen bijvoorbeeld door de riem strak te trekken, de hond te corrigeren of te waarschuwen.
Tot slot kan een hond zich agressief gedragen naar soortgenoten als hij zijn territorium wil verdedigen of iets anders wat van waarde is voor hem.

Check jezelf

Heb jij zo’n hond die niet met andere honden kan omgaan? Het is belangrijk dat je je af vraagt wat voor ervaringen jouw hond heeft opgedaan. Ook je eigen reactie bij een confrontatie is belangrijk. Trek je gespannen de riem strak als je een andere hond ziet? Of waarschuw je je hond bij het zien van een andere hond (‘Denk er om, gedraag je!’)?

Schaamte

Er zijn er een aantal mogelijkheden om dit gedrag weg te trainen of hanteerbaar te maken. Overigens zijn honden die dit asociale gedrag naar onbekende honden vertonen, binnenshuis naar mensen toe vaak erg aanhankelijk. Maar over straat gaan met zo´n hond levert vaak gevoelens op van schaamte en ergernis. Alle reden dus om serieus wat aan dit probleem te doen, zodat je ook buitenshuis kunt genieten van uw hond.

Controle

Om meer controle over uw hond te krijgen (met name bij grote honden) kan een Halti Tuig of U-leadtuig gebruikt worden. Dit tuig heeft het voordeel dat zonder veel kracht de hond van de andere honden weggedraaid kan worden. Daardoor kan de hond niet fixeren en zal hij zich minder opwinden. Je hond kan niet rechtstreeks reageren op de vreemde hond. Dat is een nieuwe ervaring, die verwarrend werkt en waardoor de hond minder praatjes heeft dan normaal. Je kunt gemakkelijker de aandacht van de hond op je zelf richten en dit belonen. Ook de andere hond zal minder sterk reageren omdat je hond hem niet fixeert, wat weer tot gevolg heeft dat jouw hond minder opgewonden raakt. De ervaring is dat honden met een tuigje direct veel rustiger worden. Ze hoeven er niet aan te wennen zoals met een hoofdhalster vaak wel het geval is.

Contact met andere honden

In de meest ideale situatie wordt, gedurende de duur van de therapie, ongecontroleerde contacten / ontmoetingen met andere honden voorkomen. Wordt de therapie doorbroken doordat de hond weer vervalt in agressie, dan kan het zijn dat je weer opnieuw moet beginnen met de therapie.

Lichaamstaal

Het negatief beïnvloeden van de hond door je eigen gedrag moet je zo veel mogelijk voorkomen. Een lange riem (minimaal 3.00 m.), die je kunt laten vieren zodra er spanning op komt te staan, is aan te raden, want spanning op de lijn brengt ook spanning in de hond.

Het is belangrijk dat je je hond goed leert lezen. Dit wil zeggen dat je zijn lichaamshoudingen en de betekenis daarvan leert. Zo zijn heel veel uitvallen eenvoudig te voorkomen. Dit kun je leren van een goede trainer, een goede gedragsvideo of hondenboek met foto’s. Het is voor de hier beschreven therapieën vooral belangrijk dat je spanning leert herkennen. Bij opwinding is er sprake van een vaste opbouw. Leer de eerste tekenen van opwinding goed herkennen! Dan kun je namelijk subtiel ingrijpen voordat de hond agressie vertoont. De opbouw in spanning kan heel snel verlopen:

  • De spierspanning wordt groter,
  • Zijn mond gaat dicht,
  • Hij houdt zijn adem in,
  • De oren gaan naar voren,
  • Hij houdt zijn hoofd strak,
  • De staart wordt stijf en gaat eventueel omhoog,
  • Zijn nekharen gaan overeind,
  • Hij begint aan de lijn te trekken,
  • En uiteindelijk gaat hij blaffen en uitvallen.

Wandelen met plezier

Met behulp van een gediplomeerde gedragstherapeut en een persoonlijk begeleidingstraject kan je technieken leren om het gedrag van je hond in goede banen te leiden. In veel gevallen is met wat eenvoudige aanpassingen en portie doorzettingsvermogen van de eigenaar het gedrag van de hond zodanig te veranderen, dat men weer met plezier gaat wandelen. De nieuwe technieken die je in priveles(sen) hebt aangeleerd kun je vervolgend oefenen tijdens de Groepswandelingen.
Wil je op een laagdrempelige manier kennismaken met onze trainingsmethode? Dan is de Workshop Omgaan met een uitvallende hond wellicht iets voor jou.

Aanbevolen literatuur:

Agressie bij honden – Martin Gaus
Martin Gaus heeft al heel veel honden met agressie behandeld. Dit doet hij volgens een stappenplan en hij heeft hiermee al vele honden van de dood gered. De stappenplannen die hij gebruikt, zijn nu ook voor u beschikbaar gesteld. Dit uitgebreide boek beschrijft verschillende oorzaken van agressief gedrag, zodat u weet welk stappenplan u moet volgen. Door de duidelijke foto’s en de DVD weet u precies hoe u het aan moet pakken. Martin Gaus staat bekend om zijn grote kennis van honden en hondentraining en zijn boeken zijn helder geschreven en erg volledig.

Vechten! – Jean Donaldson
Om effectief iets te doen aan agressie bij uw hond moet u eerst achterhalen wat de oorzaak is van die agressie. Dit praktische handboek geeft u inzicht in de redenen van agressie. Vervolgens biedt Vechten! verschillende trainingstechnieken die je helpen een oplossing te vinden zodat je weer ontspannen kunt genieten van je hond.